1. Wat is acne?
Acne vulgaris, ook wel bekend als acne (medische term voor jeugdpuistjes), is een veelvoorkomende huidaandoening die wordt veroorzaakt door overmatige talgproductie. De talgkliertjes raken verstopt of ontstoken, wat leidt tot vorming van puistjes. Acne komt meestal voor op het gezicht, maar kan ook op de rug, schouders en borst verschijnen. Hoewel jongeren tussen de 15 en 25 jaar het meest getroffen worden, kunnen ook babyās en oudere mensen last hebben van deze aandoening.
2. Hoe ontstaat acne?
Acne is een veelvoorkomend huidaandoening die ontstaat wanneer de poriƫn verstopt raken met olie, dode huidcellen of bacteriƫn. Maar hoe ontstaat dit precies?
Ieder porie is een opening naar een haarzakje die bestaat uit een talgklier en een haar. Talgklieren geven talg af die op je huid terechtkomt. Talg, ook wel bekend als olie, zorgt ervoor dat je huid beschermt blijft tegen uitdroging. Echter, wanneer er sprake is van een te hoge talgproductie, kunnen je poriƫn verstopt raken en ontstaat er acne.
3. Wat is de oorzaak van acne?
Als je ooit al last hebt gehad van acne, weet je hoe vervelend en frustrerend het kan zijn. Hoewel acne het meest voorkomt bij tieners, kan het op elke leeftijd voorkomen. Maar wat veroorzaakt acne?
De meest voorkomende oorzaak van acne is een hormonale aandoening die wordt aangedreven door androgene hormonen. Deze hormonen worden meestal actief tijdens de tienerjaren, wat verklaart waarom zoveel tieners last hebben van acne. Wanneer het niveau van androgeen hormonen stijgt in het lichaam, stimuleert het de talgklieren onder de huid om te groeien. De vergrote talgklieren produceren meer talg, waardoor de celwanden in de poriƫn afbreken en er bacteriƫn groeien.
Naast hormonen zijn er nog andere factoren die acne kunnen veroorzaken. Sommige medicijnen, zoals corticosteroĆÆden, lithium of testosteron, kunnen bijvoorbeeld acne veroorzaken of verergeren. Bepaalde voedingsmiddelen die veel koolhydraten bevatten, zoals brood, aardappelen en suikerrijke snacks, kunnen ook acne verergeren. Hoewel veel mensen beweren dat stress acne veroorzaakt, is dit het geval niet. Stress kan acne niet direct veroorzaken, maar het kan de symptomen wel verergeren bij mensen die al acne hebben.
4. Waar komt acne het meest voor?
Acne komt meestal voor op het gezicht (het komt vooral voor op de T-zone; bestaande uit het voorhoofd, de kin en de neus), rug, de schouder en borst. Dit komt doordat er op deze huiddelen veel meer talgklieren aanwezig zijn. Hoewel deze gebieden het meest vatbaar zijn voor acne, kan het probleem ook elders op het lichaam voorkomen.
5. Verschillende soorten acne
Acne is een huidprobleem dat in verschillende vormen kan voorkomen. Het is belangrijk om de verschillende soorten acne te begrijpen om de juiste behandeling te kunnen kiezen. Hieronder vind je een overzicht van de 6 meest voorkomende soorten acne en we leggen je uit hoe ze eruit zien en hoe ernstig ze zijn.
1. Blackheads (mee-eters)
Mee-eters, ook wel bekend als comedonen, zijn open bultjes op de huid die gevuld zijn met overtollige olie en dode huidcellen. Het talg wordt donkerder van kleur tijdens het oxidatieproces waardoor het een donkere plek op de huid creƫert.
2. Whiteheads (gesloten mee-eters)
Whiteheads zijn een vorm van gesloten comedonen. Het zijn kleine witte bultjes die uitsteken en ontstaan doordat de poriƫn verstopt raken door een ophoping van olie en dode huidcellen. In tegenstelling tot mee-eters, zijn whiteheads gesloten aan de bovenkant van de poriƫn.
3. Papules (papels)
Papels zijn een vorm van comedonen (mee-eters) die ontstoken raken en zich vertonen als kleine rode of roze bultjes op de huid. Deze bultjes kunnen gevoelig zijn bij aanraking en het uitknijpen ervan kan de ontsteking verergeren en mogelijke littekens veroorzaken.
4. Pustules (puisten)
Puisten zijn grote, gevoelige bultjes die sterk lijken op whiteheads, behalve dat de huid rondom de puist rood of roze is gekleurd. In tegenstelling tot papels, zijn puisten gevuld met wit- of geelachtige pus. Het is ten zeerste afgeraden om puisten uit te knijpen, omdat dit de ontsteking kan verergeren en leiden tot littekens.
5. Nodules (knobbeltjes)
Knobbeltjes zijn harde, ontstoken en pijnlijke bobbels die zich diep onder de huid ontwikkelen. Als je merkt dat je last hebt van knobbeltjes, is het sterk aanbevolen om ze te laten behandelen door een dermatoloog.
6. Cysts (cysten)
Cysten ook bekend als onderhuidse puisten, zijn de grootste en meest ernstige vorm van acne. Deze pijnlijke bulten zijn meestal rood of wit van kleur en bevinden zich diep in de huid. Cysten ontstaan doordat de poriƫn verstopt raken door een combinatie van bacteriƫn, talg en dode huidcellen. In tegenstelling tot knobbeltjes, zijn cysten gevuld met pus en kunnen ze ernstige infecties veroorzaken als je ze niet tijdig behandelt. Het is sterk aanbevolen om cysten te laten behandelen door een dermatoloog.
6. Acne voorkomen
Het voorkomen van acne kan een uitdaging zijn, aangezien het meestal wordt veroorzaakt door normale hormonale veranderingen tijdens de puberteit of genetische factoren. Gelukkig zijn er enkele methoden om de ernst van je acne te verminderen en onder controle te houden. Hieronder vind je enkele tips die kunnen helpen om de ernst van je acne te verminderen.
- Was je gezicht minstens tweemaal per dag met verzorgingsproducten die talg regulerende eigenschappen hebben.
- Hydrateer je huid voldoende.
- Probeer vrij verkrijgbare acne behandelingen die peelend zijn en ingrediƫnten bevatten zoals salicylzuur en zink.
- Beperk het gebruik van make-up om de poriƫn niet te verstoppen.
- Vermijd het uitknijpen van puistjes om infecties en littekens te voorkomen.
- Vermijd te veel blootstelling aan de zon.
- Raadpleeg een dermatoloog voor behandelingen met antibiotica indien nodig.
- Vermijd verzorgingsproducten die oliƫn bevatten, omdat deze de poriƫn kunnen verstoppen.
7. Wat kan je doen tegen acne?
Als je last hebt van acne, is het belangrijk om de juiste behandeling te vinden die past bij het type acne dat je hebt en de ernst van je symptomen. Gelukkig zijn er veel vrij verkrijgbare acne behandelingen beschikbaar die kunnen helpen bij het verminderen van blackheads en whiteheads. Echter is het aangeraden om benzoylperoxide te gebruiken. Dit is een effectief middel dat de verdikking van je huid vermindert, ontstekingen remt en de groei van bacteriƫn beheerst. Het is belangrijk om deze behandeling ƩƩn keer per dag aan te brengen. Bij het kopen van een vrij verkrijgbare behandeling is het belangrijk om te letten op het feit dat het peelend is en dat het salicylzuur en zink bevat.
Toch is het aangeraden om een dermatoloog te raadplegen om acne effectiever te behandelen en om littekens te voorkomen. Een dermatoloog zal jouw huid nauwkeurig onderzoeken om de juiste behandeling voor te schrijven die specifiek past bij jouw situatie. Op die manier kan je op een effectieve en veilige manier acne behandelen.
8. Waarom mag je puisten niet uitknijpen?
Het is van groot belang om acne niet uit te knijpen om verschillende redenen. Het uitknijpen van puistjes kan leiden tot schade aan de huidbarriĆØre, wat uiteindelijk kan resulteren in permanente acne littekens.
Bovendien kan het uitduwen van geĆÆnfecteerde pukkels (die pus bevatten) ervoor zorgen dat de bacteriĆ«n zich verder verspreiden op je huid, waardoor acne zich verder kan ontwikkelen. In sommige gevallen kan het uitknijpen van een puist ervoor zorgen dat de inhoud van de puist dieper in je huid gaat zitten, waardoor je poriĆ«n nog meer verstopt raken. Dit kan leiden tot meer opvallende acne of ontstekingen onder je huid.
9. Helpt tandpasta tegen acne?
We hebben contact opgenomen met een erkend dermatoloog, dokter Kristin Smet van Dermato Laser Clinic in Drongen, om je een correct antwoord te kunnen meedelen. Volgens dokter Smet is het afgeraden om tandpasta te gebruiken tegen acne, omdat tandpasta menthol bevat (een alcohol) in vrij hoge dosis. De concentratie van de ingrediƫnten in tandpasta is te hoog om het te gebruiken op je gezicht. Hoewel tandpasta inderdaad een uitdrogend effect op de huid kan hebben, kan het ook irritatie of zelfs brandwonden veroorzaken op je huid.
10. Kan chocolade acne veroorzaken
Hoewel er vaak wordt gezegd dat chocolade geen acne kan veroorzaken, zijn er enkele aanwijzingen dat het wel bestaande acne kan verergeren of nieuwe puistjes kan stimuleren in een huid die gevoelig is voor acne. Een Amerikaans onderzoek heeft dit aangetoond. Hoewel de relatie tussen chocolade en acne nog niet volledig begrepen wordt en er meer onderzoek nodig is, kan het nuttig zijn om het eten van chocolade of ander vette voeding (zoals: chips, frieten…) te beperken als je gevoelig ben voor acne-uitbarstingen.
11. Hoe vaak komt acne voor?
Acne is een veelvoorkomend huidprobleem dat naar schatting 90% van de algemene bevolking in BelgiĆ« treft, dit volgens verschillende studies. Meestal komt acne voor bij jongeren tussen de 15 en 24 jaar en verdwijnt het vaak rond de leeftijd van 25 jaar. Als het echter niet vanzelf verdwijnt, wordt het aangeduid als persistente acne. Bij vrouwen komt āadult female acneā voor bij ongeveer 1 op 5 gevallen volgens experts.
12. Worden acne behandelingen vergoed?
Als je overweegt om een dermatoloog te raadplegen voor je acne, is het belangrijk om te weten dat de vergoeding voor een consultatie deels kan worden terugbetaald. De voorwaarden voor vergoeding verschillen echter per ziekteverzekering. Het is daarom verstandig om contact op te nemen met je ziekteverzekering om er zeker van te zijn of medicatie tegen acne vergoed wordt. Houd er rekening mee dat de vergoeding afhankelijk is van de medicatie die je moet gebruiken en bij welk ziekteverzekering je aangesloten bent.